Ο Ιερός Ναός Αγίου Νικολάου είναι ορθόδοξος ναός στη Σύρο και πολιούχος της πρωτεύουσας Ερμούπολης. Βρίσκεται στη συνοικία Βαπόρια, σε κοντινή απόσταση από την Πλατεία Μιαούλη και το Θέατρο Απόλλων και θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα αξιοθέατα του νησιού.

Από το 1841 είχε αποφασίσει ο Δήμος Ερμουπόλεως την ανέγερση μιας νέας εκκλησίας και πολλά σχέδια έγιναν για αυτήν. Το 1847 ο Λ. Ζαβός κατασκεύασε ξύλινη μακέτα του ναού. Το τελικό σχέδιο του Γ. Μεταξά χαλκογραφήθηκε και κυκλοφόρησε για να προσελκύσει ευεργέτες. Πολλοί αρχιτέκτονες πήραν μέρος στην ολοκλήρωσή του, με κυριότερους τους: Α. Ζηνόπουλο, Ι. Βλυσίδη, Δ. Ελευθεριάδη και τον Γάλλο J. Vaugarni.

Για τα οικοδομικά του σχέδια ενδιαφέρθηκε προσωπικά ο Βασιλιάς Όθων. Αφού ο ίδιος τα υπέγραψε, τα επικύρωσε με Βασιλικό Διάταγμα του 1851, στο οποίο αναφέρεται επί λέξει: «Πάσα μεταρρύθμισις εις τα σχέδια ταύτα, η οποία ήθελε τυχόν φανή αναγκαία να επενεχθή εις αυτά προς ελάττωσιν της δαπάνης ή προς εκπλήρωσιν άλλου τινός σκοπού θέλει υποβάλλεσθαι εις την Ημετέραν έγκρισιν»!

Η εικόνα του Αγίου Νικολάου ιστορήθηκε και επαργυρώθηκε στη Μόσχα το 1852 «δαπάνη της Ορθοδόξου δούλης του Θεού Σοφίας θυγατρός Μπερναρδάκη, εκ πόλεως Ταγανρόγ», όπως αναφέρει η αφιερωματική επιγραφή στο υποπόδιο του Αγίου.

Ο μεγαλοπρεπής ναός θεμελιώθηκε από τον Μητροπολίτη Κυκλάδων Δανιήλ Κοντούδη στις 28 Φεβρουαρίου 1848, σε σχέδια του Γ. Μεταξά και εγκαινιάστηκε επισήμως στις 14 Σεπτεμβρίου] 1870 από τον Αρχιεπίσκοπο Σύρου Αλέξανδρο Λυκούργο, χωρίς να έχει ολοκληρωθεί ο εσωτερικός διάκοσμος.

Μεγάλοι δωρητές και ευεργέτες υπήρξαν η Βασίλισσα Όλγα (προσέφερε 3.000 λίρες για την αποπεράτωση των καμπαναριών και τέσσερις φανούς της βασιλικής άμαξας, που μέχρι σήμερα περικοσμούν το εσωτερικό του ναού), ο τσάρος Νικόλαος, ο βαρόνος Σίνας, η οικογένεια Σταματίου Πρωίου, ο Δημ. Βαφιαδάκης, οι πλοιοκτήτες Νικόλαος και Μηνάς Ρεθύμνης και άλλοι.

Το 2006 έγιναν εργασίες συντήρησης για την αποκατάσταση και ανακαίνιση του ναού και την ίδια χρονιά ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος ενθρόνισε ιερό απότμημα από τα λείψανα του Αγίου.

Σήμερα, στο σκευοφυλάκιό της εκκλησίας φυλάσσονται πολύτιμα ιερά σκεύη, Ευαγγέλια, Άγια Ποτήρια, σταυροί ευλογίας, χρυσοκέντητοι επιτάφιοι και ευλαβικά αφιερώματα πρέσβεων, πλοιοκτητών, επιχειρηματιών και προξένων από την Ελλάδα, τη Ρωσία και τις Παραδουνάβιες Χώρες.

Ιερός Ναός Αγίου Νικολάου Σύρου
Wikimedia | © OpenStreetMap
Είδος	εκκλησία
Γεωγραφικές συντεταγμένες	37°26′47″N 24°56′42″E
Χώρα	Ελλάδα
Υλικά	τούβλο
Ιστότοπος
Επίσημος ιστότοπος
Πολυμέσα
δεδομένα (π)